Mariahoeve deelt energie
een coöperatieve buurtnet in Den Haag
Deze studie onderzoekt hoe alle partijen samen een nieuw, lokaal, hernieuwbaar energiesysteem kunnen ontwikkelen voor een toekomstbestendig Mariahoeve in Den Haag, met aandacht voor bestaanszekerheid. Onze coöperatieve, vraaggestuurde en gebiedsgerichte aanpak bestaat uit drie prototypes: Prototype A richt zich op CO2-reductie door isolatie en ventilatie van bestaande woningen, met inzet van lokale kennis en samenwerking, bijvoorbeeld via VvE’s. Prototype B betreft de ontwikkeling van een collectief buurtnet voor warmte en koude, dat begint met enkele flats en uitbreidt naar de hele wijk. Prototype C combineert de energietransitie met andere wijkopgaven, zoals onderhoud van de openbare ruimte en vervanging van verouderde riolering, om een integraal plan te creëren dat financiële en organisatorische voordelen biedt.
De eerste stap naar fossielvrije én comfortabele verwarming is isolatie van de bestaande woningen. Simpelweg omdat dat minder energie nodig is, en een lagere temperatuur voldoende is voor een comfortabele woning. Mariahoeve is gebouwd in de jaren ’60 van de vorige eeuw, en is nog niet klaar voor een fossielvrije toekomst. Wij laten zien dat dat wel kan, in de bestaande woningen. Met subsidies en een gemeenschappelijke aanpak van vergelijkbare woningen valt de investering mee. Dankzij aantrekkelijke leningen met een lage rente is de jaarlijkse energierekening samen met de aflossing en de rente niet hoger dan de energierekening nu is. Maar wel met fossielvrije energie!

Er is genoeg warmte in Mariahoeve om daar comfortabel te kunnen wonen. Warmte die echter van lage temperatuur is, en niet op het moment dat dat nodig is. Met een buurtnet en lokale warmte-koude opslag kan de warmte van de zomer in de winter verdeeld worden, en andersom: de koude van de winter is in de zomer beschikbaar. Warmte die je nu niet nodig hebt, kunnen de buren of de buurt wel gebruiken. Warmte is eigenlijk net als elektriciteit: je moet het ook kunnen terugleveren. Met een coöperatief buurtnet kan dat.
Een buurtnet hoeft niet in één keer aangelegd te worden, het kan groeien. Vanuit een eerste, klein, kiemnet sluiten bewoners aan op het moment dat het hun uitkomst. Vraaggedreven. En die vraag komt er: het is goedkoper, fossielvrij én van de buurt.

Aicha, Wouter, Helena and heer de Groot zijn actieve leden van de lokale wijkcoöperatie in Mariahoeve. Ze maken samen plannen voor het warmtenet, maar ook voor een leefbare openbare ruimte en gebouwen die jaren lang mee kunnen. Wouter, bijvoorbeeld, wil een lift in zijn appartementengebouw. Aicha vindt dat parkeren op een kindvriendelijk manier moet worden opgelost. Familie de Groot heeft last van regenwater en wil hun buurt tegen wateroverlast beschermen. Door een koppeling te maken tussen alle deze uitdagingen en wensen kan de wijkcoöperatie samen met de gemeente slimme investeringen doen met een integraal plan voor een toekomstbestendige wijk.

een coöperatieve buurtnet in Den Haag
integrale modellen voor klimaatadaptatie en energietransitie in naoorlogse wijken
stadsverdichting als motor om van het gas af te gaan
de energietransitie bottom-up