De Koning van Helmond

restauratie en herbestemming van rijksmonument Christus Koning

In Helmond aan de Deurneseweg, ligt het voormalig klein-seminarie Christus Koning uit 1929. Het expressievolle ontwerp van architect Deur, is met recht een rijksmonument geworden. Samen met woningbouwvereniging Bergopwaarts, hebben wij de plannen voor herbestemming ontwikkeld. De zoektocht naar mogelijke gebruikers en hoe die elkaar kunnen versterken leidde uiteindelijk tot een masterplan met daarin een ruim aanbod aan functies en woonmogelijkheden.

Er is ruimte gevonden voor jongerenwoningen, begeleid wonen, een psychiatrische kliniek en een school. De grote verschillen in het pand zelf wees ons daarbij de weg. De voormalige kapel, 12 meter hoog is een perfecte plaats voor de psychiatrische kliniek terwijl de priesterkamers de basis vormen voor de groepswoningen. Door op deze manier programma en pand op elkaar af te stemmen is een maximaal gebruik van de monumentale ruimtes mogelijk, zonder constructieve en beeldbepalende aanpassingen.

Psychiatrische Kliniek ‘De Herlaarhof’

In de kapel van het Klein-Seminarie Christus Koning is voor de Reinier van Arkel Groep de Psychiatrische Kliniek ‘De Herlaarhof‘ gehuisvest. De bijbehorende school ‘De Zwengel‘is in de voormalige keuken en het nonnenklooster ondergebracht.

In de kapel is een grote, groene, wand geplaatst. Daarachter zijn de spreek- en therapieruimtes. Deze ruimtes hebben een besloten karakter en zijn uitermate geschikt voor het voeren van private gesprekken. In de kapel zelf is een deel van de vloer opgetild. Hierop zijn werkplekken gemaakt, die door het hoogteverschil dichter bij de glas-in-lood ramen zitten maar toch visueel zijn afgescheiden van de centrale wachtruimte.

‘De Zwengel’, school voor speciaal onderwijs

De Zwengel, school voor speciaal onderwijs (SO) en voortgezet speciaal onderwijs (VSO) is verbonden aan de psychiatrische kliniek De Herlaarhof: het zijn cliënten van de kliniek die hier opgeleid worden. De kleine school met kleine klassen bleek prachtig te passen in het voormalig Nonnenklooster en de aanpalende Keuken: constructieve wijzigingen waren onnodig, veel ruimtes waren groot genoeg voor huisvesting van de klassen.

Het was nooit de bedoeling dat de nonnen verder kwamen dan de keuken. Zij mochten de rest van het gebouw niet in: de keuken vormde de schakel tussen het nonnenklooster en het Klein-Seminarie. Nonnenklooster en keuken hadden dan ook hun eigen entree en buitenruimtes. Deze oorspronkelijke structuur is opnieuw ingezet waardoor de verschillende bouwdelen en functies leesbaar blijven in het gebouw. Met kleine ingrepen zoals het verlagen van vensters in de corridor, is de ruimtelijkheid vergroot, is de akoustiek verbeterd en zijn ruimtes samengevoegd, om samenhangende lokalen te krijgen.

Woningbouwvereniging Bergopwaarts

Woningbouwvereniging Bergopwaarts heeft in het Klein-Seminarie Christus Koning zowel één- als tweekamerstartersappartementen gerealiseerd, maar ook een viertal groepswoningen voor begeleid wonen, de zogenaamde kamers-met-kansen. Deze groepswoningen vonden hun plaats in de voormalige patersvleugel.

De structuur van het ensemble, met een hoofdgebouw en een drietal vleugels maakte menging van appartementen en groepswonen mogelijk, zonder dat het gebouw opgeknipt moest worden. De woonfuncties zijn allen ontsloten via de hoofdentree, en hebben ook nog een eigen in/uitgang.

De lokalen zijn groot genoeg voor één, soms tweekamer woningen. Daar waar mogelijk is de hoogte gebruikt om entresolvloeren te creëren. Vooral woningen in de kap zijn bijzonder geworden: een- en tweekamerwoningen, kapwoningen met centrale middengang, splitlevel en licht van twee zijden, een torenwoning met dakterras in het observatorium en groepswoningen.

Extra leuk was het dat vele Helmonders besloten de WK-finale links te laten liggen, om ’s nachts voor de deur post te vatten in afwachting van woningtoewijzing. Binnen een uur waren alle woningen voorzien van een huurder.

projectgegevens

gerelateerde projecten